ΘΕΟΛΟΓΟΙ ΤΟΥ ΜΑΥΡΟΠΙΝΑΚΑ


ΓΙΑΤΙ ΘΕΟΛΟΓΙΑ ΣΗΜΑΙΝΕΙ ΔΙΑΛΟΓΟΣ



Αναζήτηση αυτού του ιστολογίου

Τετάρτη 25 Απριλίου 2018

"ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΠΑΛΑΙΑ ΔΙΑΘΗΚΗ"

Το βιβλίο - σταθμός του αείμνηστου καθηγητή μας Αθανάσιου Π. Χαστούπη, σε επιμέλεια του καθηγητή Χρήστου Καραγιάννη και απόδοση στη Νέα Ελληνική  του Δημήτρη Β. Μπαλιάτσα επανακυκλοφορεί και πάλι από τις εκδόσεις ΕΝΝΟΙΑ!



"Η επανέκδοση ενός βιβλίου "σταθμός" για την ελληνική παλαιοδιαθηκική έρευνα, όπως αυτό υπό τον τίτλο Εισαγωγή εις την Παλαιάν Διαθήκην του Καθηγητή Αθανασίου Χαστούπη στη δημοτική γλώσσα αφενός συνιστά δύσκολο εγχείρημα, αφετέρου αποτελεί φόρο τιμής προς τον αείμνηστο διδάσκαλο, καθώς εμπλουτίζει τα πανεπιστημιακά συγγράμματα μ' ένα αξιόλογο και πλέον πιο κατατοπιστικό για τις νέες γενιές έργο. Το βιβλίο αυτό χαρακτηρίζεται ως πρωτοποριακό, καθώς αποτυπώνει τους καρπούς της έρευνας του αείμνηστου Καθηγητή, δίδοντας ταυτόχρονα αφορμή για περαιτέρω εμβάθυνση στα προβλήματα που αναφύονται.
Ο αναγνώστης φοιτητής διαβάζοντάς το θα εισπράξει τη χαρά του νέου, πάντα επίκαιρου μηνύματος, το οποίο εξάγεται από την ανάγνωση του βιβλικού κειμένου της Παλαιάς Διαθήκης και συνιστά τον οδηγό για μία συστηματικότερη καθοδήγηση που ξετυλίγει τον μίτο της σκέψης στα εσώτερα της παλαιοδιαθηκικής εμπειρίας. Μπορεί η παρουσίαση του έργου του αείμνηστου Καθηγητή στη δημοτική να επαναφέρει στο προσκήνιο ιδέες, με τις οποίες ίσως κάποιος διαφωνεί επιστημονικά, ωστόσο ο αναγνώστης έχει τη δυνατότητα να βιώσει την σαφήνεια της έκθεσης των απόψεών του και την απόπειρά του να είναι συνεπής και ειλικρινής με την έρευνα." (Από τον πρόλογο της έκδοσης)



Περιεχόμενα

Περί της απόδοσης του κειμένου στη νέα Ελληνική
Πρόλογος του επιμελητή
Πρόλογος του συγγραφέα
ΠΡΟΕΙΣΑΓΩΓΗ
Ο όρος Παλαιά Διαθήκη
Η εισαγωγή στην Παλαιά Διαθήκη ως επιστήμη
Ιστορία της εισαγωγής στην Παλαιά Διαθήκη
ΤΑ ΒΙΒΛΙΑ ΠΟΥ ΕΝΤΑΣΣΟΝΤΑΙ ΣΤΟΝ ΚΑΝΟΝΑ ΤΗΣ ΠΑΛΑΙΑΣ ΔΙΑΘΗΚΗΣ
ΒΙΒΛΙΑ ΠΡΩΤΟΚΑΝΟΝΙΚΑ
ΓΕΝΙΚΗ ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΠΕΝΤΑΤΕΥΧΟ
ΤΑ ΒΙΒΛΙΑ ΤΗΣ ΠΕΝΤΑΤΕΥΧΟΥ
Γένεσις
Έξοδος
Λευιτικό
Αριθμοί
Δευτερονόμιο
Προφήτες
ΠΡΟΦΗΤΕΣ ΝΕΟΤΕΡΟΙ
Ιησούς του Ναυή
Κριτές
Α' και Β' Σαμουήλ
Α' και Β' Βασιλέων
ΠΡΟΦΗΤΕΣ ΥΣΤΕΡΟΙ
Ησαΐας
Ιερεμίας
Ιεζεκιήλ
Ωσηέ
Ιωήλ
Αμώς
Οβδιού
Ιωνάς
Μιχαίας
Ναούμ
Αββακούμ
Σοφονίας
Αγγαίος
Ζαχαρίας
Μαλαχίας
Αγιόγραφα
ΑΓΙΟΓΡΑΦΑ ΠΡΟΤΕΡΑ
Ψαλμοί
Ιώβ
Παροιμίες
ΠΕΝΤΕ ΚΥΛΙΝΔΡΟΙ
Άσμα ασμάτων
Ρουθ
Θρήνοι
Εκκλησιαστής
Εσθήρ
ΑΓΙΟΓΡΑΦΑ ΥΣΤΕΡΑ
Δανιήλ
Έσδρας και Νεεμίας
Α' και Β' Χρονικών
ΒΙΒΛΙΑ ΔΕΥΤΕΡΟΚΑΝΟΝΙΚΑ Ή ΑΝΑΓΙΓΝΩΣΚΟΜΕΝΑ
Α' Έσδρας
Α' Μακκαβαίων
Γ' Μακκαβαίων
Τωβίτ
Ιουδίθ
Προσθήκες στον Δανιήλ
Προσθήκες στην Εσθήρ
Βαρούχ
Επιστολή Ιερεμία
Σοφία Σειράχ
Σοφία Σολομώντος
ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΚΑΝΟΝΑ ΚΑΙ ΤΟΥ ΚΕΙΜΕΝΟΥ ΤΗΣ ΠΑΛΑΙΑΣ ΔΙΑΘΗΚΗΣ
ΣΥΓΚΡΟΤΗΣΗ ΤΟΥ ΚΑΝΟΝΑ ΤΗΣ Π. ΔΙΑΘΗΚΗΣ
Η ΓΕΝΕΣΗ ΤΟΥ ΚΑΝΟΝΑ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΗΝ ΠΑΡΑΔΟΣΗ
Η ΓΕΝΕΣΗ ΤΗΣ Π. ΔΙΑΘΗΚΗΣ ΩΣ ΣΥΛΛΟΓΗ ΙΕΡΩΝ ΓΡΑΦΩΝ
ΔΙΑΜΟΡΦΩΣΗ ΤΗΣ ΙΟΥΔΑΪΚΗΣ ΑΝΤΙΛΗΨΗΣ ΠΕΡΙ ΚΑΝΟΝΑ ΚΑΙ ΤΟ ΚΛΕΙΣΙΜΟ ΤΟΥ
Ο ΚΑΝΟΝΑΣ ΣΤΗΝ ΑΔΙΑΙΡΕΤΗ ΠΑΛΑΙΑ ΕΚΚΛΗΣΙΑ
Ο ΚΑΝΟΝΑΣ ΣΤΗ ΡΩΜΑΙΟΚΑΘΟΛΙΚΗ ΕΚΚΛΗΣΙΑ
Ο ΚΑΝΟΝΑΣ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΔΙΑΜΑΡΤΥΡΟΜΕΝΟΥΣ
Ο ΚΑΝΟΝΑΣ ΣΤΗΝ ΟΡΘΟΔΟΞΗ ΕΚΚΛΗΣΙΑ
ΠΑΡΑΔΟΣΗ ΤΟΥ ΚΕΙΜΕΝΟΥ ΤΗΣ ΠΑΛΑΙΑΣ ΔΙΑΘΗΚΗΣ
Η ΕΞΩΤΕΡΙΚΗ ΜΟΡΦΗ ΤΗΣ ΠΑΡΑΔΟΣΗΣ ΤΟΥ ΚΕΙΜΕΝΟΥ
ΤΟ ΜΑΣΩΡΙΤΙΚΟ ΚΕΙΜΕΝΟ
Η ΣΑΜΑΡΕΙΤΙΚΗ ΠΕΝΤΑΤΕΥΧΟΣ
ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΜΕΤΑΦΡΑΣΕΙΣ
ΤΑΡΓΚΟΥΜΙΜ Ή ΑΡΑΜΑΪΚΕΣ ΜΕΤΑΦΡΑΣΕΙΣ
ΠΕΣΙΤΤΩ
ΒΟΥΛΓΑΤΑ
ΠΟΛΥΓΛΩΣΣΕΣ ΒΙΒΛΟΙ
ΠΡΟΣΘΕΤΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

Τρίτη 17 Απριλίου 2018

«Η αναγκαιότητα της συνεργασίας του σχολείου με την οικογένεια για την ομαλή κοινωνική, συναισθηματική και γνωστική ανάπτυξη των εφήβων».



Πραγματοποιήθηκε με επιτυχία, τη Δευτέρα 16 Απριλίου 2018, στο Χατζηγιάννειο Πνευματικό Κέντρο, από το σύλλογο γονέων και κηδεμόνων 14ου Γυμνασίου Λάρισας, επιμορφωτική εκδήλωση με θέμα: «Η αναγκαιότητα της συνεργασίας του σχολείου με την οικογένεια για την ομαλή κοινωνική, συναισθηματική και γνωστική ανάπτυξη
των εφήβων».


Εισηγήτριες ήταν η Ειρήνη Κόκκα (MSc Κοινωνικής Κλινικής Ψυχολογίας, Συστημική οικογενειακή Ψυχοθεραπέυτρια, ΕΔΕΑΥ ΔΑΔ Λάρισας), η Γεωργία Ζέρβα (Κοινωνική Λειτουργός, Ψυχοδυναμική Ψυχοθεραπεύτρια, ΕΔΕΑΥ ΔΑΔ Λάρισας) και η Χρύσα Μπατράνη (φιλόλογος Ε.Α.Ε., MSc Σχολική Παιδαγωγική και Διαφορετικότητα στην εκπαίδευση, εκπαιδευτικός τμήματος ένταξης 14ο Γυμνασίου Λάρισας).

Οι εισηγήσεις παρουσίασαν ουσιαστικά, τον τρόπο με τον οποίο σχολείο και οικογένεια, μολονότι αποτελούν δύο διαφορετικά συστήματα, ωστόσο συναντιούνται έχοντας ως κοινό σημείο το παιδί και ως στόχο τη διαπαιδαγώγηση και την κοινωνικοποίησή του. Ο ρόλος τους μπορεί να είναι διαφορετικός, αλλά εξίσου σημαντικός. Η συνεργασία και η επικοινωνία μεταξύ τους αποτελεί μια αναγκαιότητα και έχει σημαντικά οφέλη, τα οποία δεν αφορούν μόνο στα παιδιά, αλλά και στους εκπαιδευτικούς, τα σχολεία, τους γονείς και κηδεμόνες και ολόκληρη την κοινωνία.

Μέσα από τη συνεργασία με το σχολείο, οι γονείς αισθάνονται ότι είναι γνώστες της σχολικής ζωής του παιδιού τους, συμμετέχουν στη μάθησή του και υποστηρίζουν καλύτερα το εκπαιδευτικό έργο. Όσο για τα σχολεία και τους εκπαιδευτικούς, είναι σε θέση να γνωρίσουν καλύτερα το κάθε παιδί και να προγραμματίσουν τη διδασκαλία προς όφελος όλων, αισθάνονται ότι αναγνωρίζεται το έργο τους και μπορούν να αντιμετωπίσουν καλύτερα εμπόδια και πρακτικές δυσκολίες, έχοντας στο πλευρό τους τους γονείς των μαθητών τους. Η σχέση που αναπτύσσεται ανάμεσα στα δύο συστήματα επηρεάζει σε σημαντικό βαθμό την επίδοση των μαθητών.

Την εκδήλωση χαιρέτησαν η κυρία Κυρατσώ Τσιόπα, Σχολική Σύμβουλος 11ηςΠεριφέρειας, ΕΑΕ Θεσσαλίας και Καστοριάς και η κυρία Μαρία Αναστασίου, πρόεδρος του συλλόγου γονέων και κηδεμόνων 14ου Γυμνασίου Λάρισας . H εκδήλωση περιέλαβε ανοικτή συζήτηση την οποία διηύθυνε ο Διευθυντής του 14ου Γυμνασίου Λάρισας Νίκος Παύλου.

Σάββατο 7 Απριλίου 2018

Η ιστορική διάσταση των γεγονότων του Πάθους του Χριστού



Η περιοχή της Παλαιστίνη που εμφανίζεται ο Ιησούς στις αρχές του 1ου αι. π.Χ. ανήκε στο πελατειακό σύστημα της ρωμαϊκής αυτοκρατορίας. Καταρχήν ήταν μέρος της επικράτειας των “ανεξάρτητων” Ηρωδών, οι οποίοι φυσικά όχι μόνο δεν διανοούνταν να έχουν δική τους πολιτική, αλλά έπρεπε να έχουν τη συγκατάθεση της Ρώμης για τις πράξεις τους, και να είναι αρεστοί στον αυτοκράτορα ώστε να διατηρούν την εξουσία στην περιοχή. Πιο αναλυτικά η περιοχή μετά το θάνατο του Ηρώδη του Μεγάλου, χωρίζεται από τους Ρωμαίους, που την παραδίδουν στους γιους του, που κυβερνούσαν βέβαια ως όργανα της αυτοκρατορίας. Οι ίδιοι είχαν υπό τον άμεσο έλεγχό τους τις περιοχές της Ιουδαίας και της Σαμάρειας που τις διοικούσε Ρωμαίος επίτροπος.


Το μεγαλύτερο μέρος της δράσης του Ιησού, όπως διηγούνται κυρίως τα τρία πρώτα ευαγγέλια, τοποθετείται στην επαρχία της Γαλιλαίας. Σε αυτή την εύφορη και πολυάνθρωπη, όπως μαρτυρεί ο ιστορικός Ιώσηπος ( Ιουδ. Πόλ. ΙΙΙ 42), περιοχή, διδάσκει με το κήρυγμα, τις παραβολές και τα θαύματα για τη Βασιλεία του Θεού. Μάλιστα, στο Ευαγγέλιο του Λουκά πρωταγωνιστεί στα γεγονότα του Πάθους και ο ηγεμόνας της τετράρχης Ηρώδης Αντίπας (Λκ. 23, 6-12). Ο Πιλάτος στέλνει τον Ιησού στον Ηρώδη, ο οποίος μάλιστα του υποβάλλει πολλές ερωτήσεις.


Γνωστός είναι ακόμη ο χαρακτηρισμός του Κυρίου γι’ αυτόν (“αλώπηξ” Λκ. 13, 12: είπατε τη αλώπεκι ταύτη), που φανερώνει σύμφωνα με τον καθηγητή Σάββα Αγουρίδη “το ταπεινό και χαμηλό επίπεδο του χαρακτήρα του, γιατί στην ιουδαϊκή γραμματεία το λιοντάρι είναι το αντίθετο της αλεπούς”.


Τα γεγονότα του Πάθους όμως εκτυλίσσονται στην Ιουδαία. Σε αυτή την επαρχία ανώτατη αρχή ήταν οι Ρωμαίοι επίτροποι, όπως τονίστηκε, που πράγματι είχαν σημαντικές αρμοδιότητες, όπως για παράδειγμα το jus gladii, δηλ. το δικαίωμα της επιβολής της θανατικής ποινής. Δε φαίνεται όμως να το χρησιμοποιούσαν συχνά, γιατί ενδιαφέρονταν ν’ αποφύγουν την ένταση με τον ντόπιο πληθυσμό . Και οι Ιουδαίοι μπορούσαν πάντα να στείλουν αντιπροσωπείες στη Ρώμη διαμαρτυρόμενοι για τυχόν αυθαιρεσίες τους, αν και ο έπαρχος φρόντιζε να έχει καλυμμένα τα νώτα του κρατώντας ομήρους.


Την εποχή του Ιησού Ρωμαίος επίτροπος ήταν ο Πόντιος Πιλάτος (26-36 μ.Χ.). Μία αμφιλεγόμενη προσωπικότητα, η οποία γνώρισε ακόμη και την αγιοποίηση από την Αιθιοπική εκκλησία. Πάντως οι πράξεις του στην Ιουδαία δε δικαιολογούν αυτή την ενέργεια. Αντίθετα οι πληροφορίες που περιέχονται για αυτόν στα έργα του Ιώσηπου και του Φίλωνα δείχνουν έναν άνθρωπο που δε διστάζει να θυσιάσει ακόμη και ανθρώπινες ζωές προκειμένου να εξυπηρετήσει τα δικά του συμφέροντα, καθώς και αυτά της εξουσίας που ήταν άνθρωπός της , ενώ αφήνουν και υπαινιγμούς για οικειοποίηση από μέρους του χρημάτων που δεν του ανήκαν.


Φαίνεται λοιπόν να είναι απόλυτα πιστός στην αρχή που τον έχει στείλει στην Ιουδαία, χωρίς ,όμως να διευκρινίζεται αν η αφοσίωσή του είναι ειλικρινής ή προέρχεται από ιδιοτέλεια και φόβο. Μάλιστα , όπως είναι γνωστό, παρακάμπτονται οι αντιστάσεις του και οδηγεί τον Ιησού στο σταυρό μόνο όταν απειλείται ότι θα καταγγελθεί στη Ρώμη ότι ελευθερώνει κάποιον που ισχυρίζονταν , σύμφωνα με τις καταγγελίες των Ιουδαίων, πως ήταν βασιλιάς και συνεπώς υποκινούσε σε επανάσταση το λαό της Παλαιστίνης. Δηλαδή η συμπεριφορά του υπαγορεύεται από τις πιθανές ευθύνες που θα επέρριπτε ο αυτοκράτορας Τιβέριος σ’ αυτόν, και από τις συνέπειες που θα δέχονταν για την απόφασή του.


Το κατά Μάρκον Ευαγγέλιο αποτυπώνει με πολύ παραστατικό χρώμα αυτό το πολιτικό και κοινωνικό κλίμα του 1ου αι. μ.Χ. στην Παλαιστίνη. Θεωρείται από τους ερευνητές ως το αρχαιότερο από τα 4 Ευαγγέλια που βρίσκονται στον κανόνα της Καινής Διαθήκης. Σαν πηγή του θεωρείται ο μαθητής του Ιησού Πέτρος, και μάλλον γράφτηκε στη Ρώμη, μετά το 70 μ.Χ. και την καταστροφή της Ιερουσαλήμ.


Τα γεγονότα του Πάθους ακολουθούν αυστηρά χρονολογική σειρά. Από το κεφ. 14 του Μάρκου αρχίζει να καταγράφεται η συνομωσία για τη θανάτωση του Ιησού και η απόφαση του Ιούδα του Ισκαριώτη να τον προδώσει.


Κατόπιν περιγράφονται τα γεγονότα του Μυστικού Δείπνου, η πρόρρηση της άρνησης του Πέτρου, η προσευχή του Ιησού στη Γεθσημανή και η σύλληψή του, η δίκη στο Μεγάλο Συνέδριο, η άρνηση του Πέτρου, η δίκη από τον Πιλάτο, οι εμπαιγμοί και τέλος η σταύρωση και η ταφή του Ιησού. Το κείμενο του Ευαγγελίου τελειώνει με την ανάσταση του Χριστού που πιστοποιείται από τον νεανία με τη λευκή στολή που βρίσκουν η Μαρία η Μαγδαληνή και η Μαρία, η μητέρα του Ιακώβου, μέσα στο κενό μνήμα και τις εμφανίσεις του στους μαθητές.


Οι παραπάνω σύντομες αναφορές συνθέτουν το πλαίσιο μέσα στο οποίο έλαβαν χώρα τα γεγονότα του Πάθους του Χριστού. Είναι απαραίτητα στοιχεία που βοηθούν στην καλύτερη κατανόηση της πραγματικότητας, που αποτέλεσε την βάση για τη λύτρωση και τη σωτηρία του ανθρώπου.

Γράφει ο Νίκος Παύλου
Θεολόγος-Ιστορικός


Δημοσιεύτηκε στην έντυπη έκδοση της LARISSANET (6-4-2018)