Νόστος εριβώλου

Γνωρίζοντας τους πρώτους χριστιανούς. Το βιβλίο του καθηγητή του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας Δημήτρη Κυρτάτα «Η Οδός και τα βήματα των πρώτων χριστιανών»

Ο τίτλος του βιβλίου του Καθηγητή της Αρχαίας Ιστορίας του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας Δημήτρη Κυρτάτα «Η Οδός και τα βήματα των πρώτων χριστιανών» (Εκδόσεις του Εικοστού Πρώτου, Αθήνα 2020) μου θύμισε το λόγο του Αποστόλου Παύλου ενώπιον του Ρωμαίου Επίτροπου Φήλικα (52-59 μΧ)  «ομολογώ σε σένα σύμφωνα με την Οδό, (την οποία οι κατήγοροί μου) ονομάζουν αίρεση…» (Πρ 24,14)  που οδηγεί στο συμπέρασμα ότι η «Οδός» ήταν  η διδασκαλία την οποία κήρυττε ο Παύλος και οι υπόλοιποι Απόστολοι στη Ρωμαϊκή αυτοκρατορία.

Ασύμμετρος λόγος περί Θρησκευτικών

Συγχωρήστε με, αλλά δε μπορώ να καταλάβω αυτούς που νομίζουν ότι τα Θρησκευτικά θα μπορούσαν να είναι ένα μάθημα που  ενσταλάζει ψυχική ευφορία και θα
 έκανε τους ακροατές του να ουρανοβατούν, σαν τους πρωταγωνιστές των "Νεφελών" του Αριστοφάνη. Ή δε ξέρουν τις αξίες που έχει η ελληνική κοινωνία ή δεν καταλαβαίνουν τις προτεραιότητες που  έχουν πλέον οι νέοι μας (γιατί έχουμε γεράσει άραγε;) ή μέσα στο κλίμα της  εσωστρέφειας ουσιαστικά αυτολιβανίζονται θεωρώντας τις απόψεις τους ιδανικές.

Η Αποστολική Σύνοδος

Με την ευκαιρία της αυριανής γιορτής των Πρωτοκορυφαίων Αποστόλων Πέτρου και Παύλου (που είναι και γιορτή του χωριού μου) δημοσιεύεται στη συνέχεια ένα απόσπασμα από το ανέκδοτο άρθρο μας "Διδάσκοντας στο σχολείο για την ενότητα της Εκκλησίας. Η Αποστολική Σύνοδος"

NΠ

Όπως αφηγείται το βιβλίο των Πράξεων των Αποστόλων (Πρ 15,1) μετά τον ευαγγελισμό των εθνικών από τον Παύλο και το Βαρνάβα[1] κάποιοι χριστιανοί που είχαν έρθει από την Ιουδαία δίδασκαν τους αδελφούς ότι πρέπει να περιτμηθούν, γιατί διαφορετικά δε θα μπορούσαν να σωθούν. Βέβαια δεν αναφέρεται στο κείμενο των Πράξεων ποιοι χριστιανοί ήταν αυτοί που δίδασκαν τις ιουδαΐζουσες πρακτικές. Φαίνεται όμως να ήταν σημαντικές προσωπικότητες,  αφού οι απόψεις τους προκάλεσαν αναστάτωση στους νεοεισερχόμενους στη χριστιανική πίστη και έγινε μεγάλη συζήτηση για το θέμα με τον Παύλο και το Βαρνάβα. Πάντως ο Λουκάς δεν αναφέρει κάτι σχετικό με την ταυτότητά τους και γράφει αόριστα «τινες κατελθόντες ἀπὸ τῆς Ἰουδαίας»[2],  για τους «παρείσακτους ψευδαδέλφους»[3].

Ανακάλυψη χριστιανικού οικισμού στο Βόρειο Ισραήλ

Όπως διαβάζουμε στην ηλεκτρονική έκδοση της εφημερίδας Haaretz ένας μεγάλος οίκος με χριστιανικά σύμβολα ανακαλύφτηκε στο Βόρειο Ισραήλ, στην τοποθεσία Pi Metzuba. Ανήκε σε πόλη που καταστράφηκε από τους Πέρσες 1400 χρόνια πριν. Παράλληλα στην οικία βρέθηκε ένα υψηλής ποιότητας μωσαϊκό.

Περισσότερα για το θέμα και φωτό θα βρείτε πατώντας εδώ

Δημήτρης Κυρτάτας "Η Οδός και τα βήματα των πρώτων χριστιανών"

Ο Καθηγητής Δημήτρης Κυρτάτας με τον ηροδότειο χαρισματικό λόγο του καταγράφει ανάγλυφα πτυχές και όψεις του Πρώιμου Χριστιανισμού.

" Η ιστορία του πρώιμου χριστιανισμού είναι, σε μεγάλο βαθμό, υπόθεση αποστόλων, μαρτύρων, αγίων, θεολόγων και επισκόπων. Είναι επίσης υπόθεση διωκτών, κατασταλτικών μηχανισμών, παραδοσιακών θρησκευτικών θεσμών που αντιδρούσαν στις καινοτομίες, εθνικών φιλοσόφων και ευσεβών Ιουδαίων. Στη μελέτη αυτή πρωταγωνιστούν αντιθέτως χριστιανοί που ακολούθησαν παράπλευρες ή δευτερεύουσες διαδρομές. Περισσότερο από τις κεντρικές οδούς ιχνηλατώ αδιέξοδες πορείες και οπισθοδρομήσεις· περισσότερο από τις ηρωικές μορφές αναζητώ ανθρώπους που ακολούθησαν σκολιές ατραπούς. Αντί να επαναλάβω όσα είναι γνωστά για τις μετακινήσεις επιφανών ανδρών, υπογραμμίζω τη συμβολή ευυπόληπτων και ευσεβών γυναικών που παρέμειναν ανώνυμες. Για να αποτιμήσω την αυτοθυσία των διωκομένων, υπενθυμίζω την προθυμία με την οποία προσέρχονταν στο μαρτύριο οικιοθελώς άνθρωποι που δεν είχαν υποστεί διωγμό· μετρώ παρομοίως την αξία της εγκαρτέρησης, αντιπαραβάλλοντάς τη με τη συνήθη παραίτηση και απάρνηση της πίστης. Προσπαθώ να κατανοήσω συμπεριφορές αυτοκρατόρων και στρατηγών με μέτρο τη θρησκευτικότητα απλών στρατιωτών, εξεγερμένων δούλων, πειρατών και ληστών. Οι διαδρομές που εξετάζω μοιάζουν με παρεκκλίσεις, τυχαίες πορείες, ασήμαντες ή άσκοπες περιδιαβάσεις. Υποστηρίζω ωστόσο ότι οι γενικές τάσεις και οι συγκλίσεις που σχημάτισαν κάποια στιγμή μια καθολική εκκλησία, συνδέονται άρρηκτα με πολλαπλές αποκλίσεις και αντίρροπες κατευθύνσεις. Η ιστορία του πρώιμου χριστιανισμού είναι ένα πολύ σύνθετο και πλούσιο φαινόμενο που δεν πρέπει να συρρικνωθεί σε ένα προδιαγεγραμμένο τελικό αποτέλεσμα". (Από την παρουσίαση του βιβλίου).

Η άλωση της Κωνσταντινούπολης (29 Μαΐου 1453) και ο σύγχρονος άνθρωπος

Η άλωση της Κωνσταντινούπολης, στις 29 Μαΐου 1453, ήταν το αποτέλεσμα μιας σειράς διεργασιών που λειτούργησαν καταλυτικά για τη Βυζαντινή αυτοκρατορία και την οδήγησαν στην πτώση της μετά από χίλια περίπου χρόνια συνεχούς ιστορικής παρουσίας. 

Για να τοποθετηθεί όμως στις σωστές του διαστάσεις αυτό το τραγικό γεγονός, απαραίτητη προϋπόθεση είναι η ανάλυση των αιτίων που οδήγησαν το βυζαντινό κόσμο στο μαρασμό, από τον οποίο ποτέ δεν συνήλθε. Έτσι, μετά το Βασίλειο Β' Βουλγαροκτόνο, βαθμιαία η αυτοκρατορία οδηγείται στην παρακμή.

"Η θεολογία του σώματος"

Ψηφιακό σεμινάριο

Olivier Roy “Η Ευρώπη είναι χριστιανική;”

Ένα ενδιαφέρον βιβλίο

Από τις εκδόσεις Πόλις κυκλοφορεί το βιβλίο του Olivier Roy “Η Ευρώπη είναι χριστιανική;” (μετάφραση: Βάλια Καϊμάκη, επιμέλεια: Άγγελος Μουταφίδης, σελίδες: 208 • isbn: 978-960-435-685-0 • τιμή: 15 ευρώ).

Από την παρουσίαση του βιβλίου: "Είναι σήμερα η Ευρώπη χριστιανική; Και αν ναι, με ποιον τρόπο; Μπορεί να παραμείνει χριστιανική υιοθετώντας νοσταλγικές, αυταρχικές και ταυτοτικές θέσεις; Στο όνομα ποιου χριστιανισμού μιλούν άραγε εκείνοι που, πολλές φορές με φανατισμό, αντιτάσσουν τις «χριστιανικές αξίες» σε δύο εξίσου απειλητικές και πανίσχυρες, κατά τη γνώμη τους, δυνάμεις: την εκκοσμικευμένη κοινωνία και το κατακτητικό Ισλάμ;

Οι Ευρωπαίοι, υποστηρίζει ο συγγραφέας, νιώθουν πράγματι ορφανεμένοι από το χριστιανικό παρελθόν τους. Η αναβίωσή του ωστόσο δεν θα επιτευχθεί ούτε με την επίκληση μιας ανενεργής πλέον παράδοσης, ούτε με νομοθετικές ρυθμίσεις, όπως απαιτούν η συντηρητική Δεξιά και οι διάφορες φονταμενταλιστικές τάσεις.

Ο χριστιανισμός δεν μπορεί να επιβιώσει ως ένα αυτοαναφορικό και περίκλειστο σύστημα αξιών. Πρέπει να επαναφέρει στο προσκήνιο το πνευματικό του στοιχείο και να καταστεί εκ νέου «προφητικός», αναπτύσσοντας μια θεολογία ανοιχτή στον κόσμο και τις περιπέτειές του".

Padlet. Εργαλείο μάθησης

Ο Ομολογητής Νατάλιος και οι οικονομικές δοσοληψίες στη Ρώμη του 3ου μΧ αι.

   Νατάλιος by Nikos Pavlou on Scribd

Η ΠΡΟΣΛΗΨΗ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΣΤΙΚΗΣ ΕΠΟΧΗΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΥΣΤΕΡΗΣ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑΣ ΑΠΟ ΤΟ ΕΡΓΟ ΤΟΥ Κ. Π. ΚΑΒΑΦΗ

Αρχίζοντας τη διάλεξή του για τη διαμάχη γύρω από την έννοια του Ιερού (που έχει δημοσιευτεί στον τόμο «Η δημιουργία της ύστερης αρχαιότητας»), ο PeterBrown[1] σημείωνε τα εξής: « Θα ήθελα να ήμουν ένας από τους Επτά Κοιμωμένους της Εφέσου. Οι χριστιανοί αυτοί αδελφοί, κατά τη διάρκεια του διωγμού του αυτοκράτορα Δεκίου (249-251) είχαν φυλακιστεί σε μία σπηλιά, της οποίας εν συνεχεία χτίστηκε το στόμιο. Στις αρχές του 5ου αιώνα, κατά τη βασιλεία ενός εκ των διαδόχων του Δεκίου, του Θεοδοσίου Β΄ (408-450), ξύπνησαν για να διαφωτίσουν τον εν λόγω χριστιανό μονάρχη επί ενός σημείου του δόγματος που αφορούσε την έγερση των νεκρών. Φανταστείτε την έκπληξή τους, όταν, μπαίνοντας στην πόλη, είδαν το Σταυρό τοποθετημένο πάνω από την κύρια πύλη, άκουσαν ανθρώπους να ορκίζονται ελεύθερα στο όνομα του Χριστού, είδαν να έχει χτιστεί μια μεγάλη εκκλησία, τον χριστιανικό κλήρο να ασχολείται με την επισκευή των τειχών της πόλης, και αντιλήφθηκαν ότι τα ασημένια νομίσματα των παγανιστών αυτοκρατόρων εξέπλησσαν τους ανθρώπους στην αγορά» (μετ. Θ. Νικολαΐδης).