Επιλογή και τοποθέτηση Διευθυντών Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης

ΤΡΟΠΟΛΟΓΙΑ
ΤΟΥ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ ΠΑΙΔΕΙΑΣ, ΕΡΕΥΝΑΣ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ
Στο Σχέδιο Νόμου
«ΒΟΣΚΗΣΙΜΕΣ ΓΑΙΕΣ ΕΛΛΑΔΑΣ ΚΑΙ ΑΛΛΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ».

ΚΕΙΜΕΝΟ ΔΙΑΤΑΞΕΩΝ





Άρθρο ….

Επιλογή και τοποθέτηση Διευθυντών Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης

1. Η περίπτωση γ΄ της παραγράφου 1 του άρθρου 12 του ν.3848/2010 (Α΄71), όπως ισχύει, αντικαθίσταται ως εξής:
«γ) Η συμβολή του υποψηφίου στο εκπαιδευτικό έργο, όπως προκύπτει από τις θέσεις στις οποίες έχει υπηρετήσει, καθώς και η προσωπικότητα και η γενική συγκρότηση του υποψηφίου που αποτιμώνται πρώτον στην περίπτωση των υποψηφίων Διευθυντών σχολικών μονάδων και Ε.Κ. κατά τη μυστική ψηφοφορία του συλλόγου διδασκόντων και δεύτερον στην περίπτωση των υποψηφίων υποδιευθυντών σχολικών μονάδων και Ε.Κ. και υποψηφίων υπευθύνων τομέων Ε.Κ. κατά τη μυστική ψηφοφορία του συλλόγου διδασκόντων. Τρίτον, στην περίπτωση των υποψηφίων Διευθυντών Εκπαίδευσης αποτιμώνται: α) κατά τη μυστική ψηφοφορία των Διευθυντών και υποδιευθυντών σχολικών μονάδων και Ε.Κ., των Προϊσταμένων νηπιαγωγείων και των Προϊσταμένων Δημοτικών σχολείων και β) κατά την προφορική συνέντευξη ενώπιον του αρμόδιου συμβουλίου επιλογής του άρθρου 16Α όπως προστίθεται με το παρόν».

2. Το δεύτερο εδάφιο της παραγράφου 2 του άρθρου 12 του ν.3848/2010 (Α΄71), όπως ισχύει, αντικαθίσταται ως εξής:
« Το σύνολο των μονάδων για τους υποψηφίους Διευθυντές σχολικών μονάδων Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης ανέρχεται σε 37, το σύνολο των μονάδων για τους υποψηφίους Διευθυντές σχολικών μονάδων Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης και Ε.Κ. ανέρχεται σε 35, το σύνολο των μονάδων για τους υποψηφίους Διευθυντές Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης ανέρχεται σε 53 και το σύνολο των μονάδων για τους υποψηφίους Διευθυντές Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης ανέρχεται σε 51.»

3. Στο τέλος της περίπτωσης η΄ της παραγράφου 2 του άρθρου 14 του ν.3848/2010 (Α΄71), όπως ισχύει, προστίθεται εδάφιο, ως εξής:
«Δεν μοριοδοτείται η γνώση ξένης γλώσσας, αν αυτή αποτέλεσε ειδικό προσόν διορισμού».

4. α) Στο πρώτο εδάφιο της παραγράφου 4 του άρθρου 14 του ν.3848/2010 (Α΄71), όπως ισχύει, διαγράφεται η φράση «12 μονάδες κατ’ ανώτατο όριο».

β) Στο πρώτο εδάφιο της περίπτωσης α΄ της παραγράφου 4 του άρθρου 14 του ν.3848/2010 (Α΄71), όπως ισχύει, μετά τη φράση «Για τους υποψηφίους Διευθυντές σχολικών μονάδων και Ε.Κ.:», προστίθεται η φράση «12 μονάδες κατ’ ανώτατο όριο».

5. Η περίπτωση β΄ της παραγράφου 4 του άρθρου 14 του ν.3848/2010 (Α΄71), όπως ισχύει, αντικαθίσταται ως εξής:
«β) Για τους υποψήφιους Διευθυντές Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης: 27 μονάδες κατ’ ανώτατο όριο.
Για τους υποψηφίους Διευθυντές Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης η αποτίμηση γίνεται:

αα) Με μυστική ψηφοφορία των Διευθυντών σχολικών μονάδων και Ε.Κ., καθώς και των υποδιευθυντών σχολικών μονάδων και Ε.Κ. της οικείας βαθμίδας, με 12 μονάδες κατ’ ανώτατο όριο.
Ειδικότερα, αναφορικά για τους υποψηφίους Διευθυντές Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης στη διαδικασία ψηφοφορίας συμμετέχουν επιπλέον και το 30% των Προϊσταμένων νηπιαγωγείων, καθώς και το 30% των Προϊσταμένων Δημοτικών Σχολείων του οικείου ΠΥΣΠΕ, το οποίο ορίζεται με σειρά αρχαιότητας.

Ο αριθμός των μορίων που ο υποψήφιος λαμβάνει κατά τη μυστική ψηφοφορία υπολογίζεται ως ακολούθως: το ποσοστό των ψήφων που έλαβε επί του συνόλου των έγκυρων ψήφων ανάγεται σε ποσοστό επί των 12 μορίων που μπορεί να λάβει κατά ανώτατο όριο ο υποψήφιος.

Υποψήφιο στέλεχος το οποίο δε συγκεντρώνει κατά τη μυστική ψηφοφορία τουλάχιστον το 20% των έγκυρων ψήφων συμμετέχει στην περαιτέρω διαδικασία επιλογής, χωρίς να προσμετράται στη συνολική του μοριοδότηση το ανωτέρω ποσοστό επί των 12 μορίων.

Προκειμένου η ψηφοφορία να είναι έγκυρη απαιτείται αυξημένη συμμετοχή του σώματος των Διευθυντών σχολικών μονάδων και Προϊσταμένων νηπιαγωγείων του αντίστοιχου Π.Υ.Σ.Π.Ε. ή Π.Υ.Σ.Δ.Ε., και πιο συγκεκριμένα τουλάχιστον 65%. Αν δεν συμπληρωθεί το ποσοστό συμμετοχής του προηγούμενου εδαφίου, οι υποψήφιοι στη συγκεκριμένη Διεύθυνση Εκπαίδευσης συμμετέχουν στην περαιτέρω διαδικασία επιλογής, χωρίς να προσμετράται στη συνολική τους μοριοδότηση το ανωτέρω ποσοστό επί των 12 μορίων.

ββ) Με συνέντευξη των υποψηφίων από το αρμόδιο συμβούλιο επιλογής του άρθρου 16Α που προστίθεται με το παρόν, με 15 μονάδες κατ’ ανώτατο όριο.

Για τη μοριοδότηση της συνέντευξης το αρμόδιο συμβούλιο επιλογής συνεκτιμά και τα παρακάτω στοι¬χεία: Τα στοιχεία που ο υποψήφιος αναφέρει στο βιογραφικό του σημείωμα, τα οποία αποδεικνύονται με τα απαραίτητα παραστατικά (αντίγραφα βεβαιώσεις κα) και τα οποία δεν έχουν μοριοδοτηθεί, όπως άλλες σπουδές, επιμόρφωση και μετεκπαίδευση, οργάνωση εκπαιδευτικών συνεδρίων, σεμιναρίων και εκπαιδευτικών προγραμμάτων ή συμμετοχή σε αυτά με την ιδιότητα του εισηγητή, του μέλους της επιστημονικής ομάδας ή του επιμορφωτή, συγγραφικό και ερευνητικό έργο, πρωτοβουλίες σε σχέση με το εκπαιδευτικό έργο, υλοποίηση εκπαιδευτικών προγραμμάτων και εφαρμογή καινοτομιών, σχετική με την εκπαίδευση διοικητική ή καθοδηγητική εμπειρία, συμμετοχή σε συμβούλια, επιτροπές ή ομάδες εργασίας, κοινωνική και συνδικαλιστική δράση, συμμετοχή σε όργανα διοίκησης επιστημονικών και εκπαιδευτικών οργανώσεων ή σε όργανα λαϊκής συμμετοχής και επίσημες διακρίσεις και αριστεία. Η εισαγωγική επιμόρφωση του υποψηφίου και οι δραστηριότητες (σεμινάρια, ημερίδες, επιμορφωτικές συναντήσεις κ.λ.π.) που αποτελούν υπηρεσιακές υποχρεώσεις δεν μοριοδοτούνται. Το συμβούλιο επιλογής δύναται να ζητήσει περαιτέρω στοιχεία και ιδίως πρακτικά συνεδριάσεων συλλογικών οργάνων.

Το συμβούλιο επιλογής δύναται με ομόφωνη και πλήρως αιτιολογημένη απόφαση να αποκλείσει από την περαιτέρω διαδικασία υποψήφιο που κατά τη διάρκεια της συνέντευξης διαπιστώνεται ότι δεν είναι κατάλληλος για την άσκηση των καθηκόντων του διευθυντή εκπαίδευσης.

Η συνέντευξη ενώπιον του συμβουλίου επιλογής μα¬γνητοφωνείται για να διασφαλίζεται η διαφάνεια. Με απόφαση του Υπουργού Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων, που δημοσιεύεται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, καθορίζονται ο τρόπος τήρησης των πρακτικών και κάθε θέμα σχετικό με τη διαδικασία της συνέντευξης».

6. Μετά το άρθρο 16 του ν.3848/2010 (Α΄71), όπως ισχύει, προστίθεται άρθρο 16Α, ως ακολούθως:

«Άρθρο 16Α

Περιφερειακά συμβούλια επιλογής διευθυντών πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης

«1. Στην έδρα κάθε Περιφερειακής Διεύθυνσης Εκπαίδευσης συνιστάται συμβούλιο για την κατάρτιση των πινάκων επιλογής και την επιλογή των Διευθυντών Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης. Τα συμβούλια αυτά είναι τα περιφερειακά συμβούλια επιλογής διευθυντών πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης.

2. Τα κατά την προηγούμενη παράγραφο περιφερειακά συμβούλια επιλογής διευθυντών πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης είναι πενταμελή και αποτελούνται από:

α) τον Περιφερειακό Διευθυντή Εκπαίδευσης, με τον αναπληρωτή του, ως Πρόεδρο,

β) ένα μέλος Διδακτικού – Ερευνητικού Προσωπικού (Δ.Ε.Π.) Πανεπιστημίου με τον αναπληρωτή του που ανήκουν σε Τμήματα, οι απόφοιτοι των οποίων έχουν δικαίωμα διορισμού ή πρόσληψης στη δημόσια εκπαίδευση χωρίς την κατοχή πρόσθετης βεβαίωσης περί παιδαγωγικής και διδακτικής επάρκειας.

γ) ένα Σχολικό Σύμβουλο Πρωτοβάθμιας ή Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης της αντίστοιχης βαθμίδας με τον αναπληρωτή του,

δ) τους δύο αιρετούς εκπροσώπους των εκπαιδευτικών στα ανώτερα περιφερειακά υπηρεσιακά συμβούλια της αντίστοιχης βαθμίδας που αναπληρώνονται από τους νόμιμους αναπληρωτές τους.

3. Η συγκρότηση των συμβουλίων επιλογής της παρα¬γράφου 1 γίνεται με Απόφαση του Υπουργού Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων που εκδίδεται ύστερα από γνώμη του οικείου Περιφερειακού Διευθυντή Εκπαίδευσης και δημοσιεύεται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως. Με την απόφαση συγκρότησης ορίζεται και ο γραμματέας με τον αναπληρωτή του. Ως γραμματέας ορίζεται διοικητικός υπάλληλος της Περιφερειακής Διεύθυνσης Εκπαίδευσης ή αποσπασμένος σε αυτήν εκπαιδευτικός.

Η θητεία του προέδρου, των μελών και του γραμμα¬τέα των συμβουλίων επιλογής αρχίζει με την συγκρότηση των συμβουλίων επιλογής και είναι διετής. Κατ’ εξαίρεση, κατά την πρώτη εφαρμογή των διατάξεων του νόμου αυτού, η θητεία του προέδρου, των μελών και του γραμμα¬τέα των συμβουλίων αυτών αρχίζει με την συγκρότηση των συμβουλίων επιλογής και λήγει την 31η .12.2016.

4. Ο αριθμός των μελών των συμβουλίων που ορίζο¬νται από κάθε φύλο ανέρχεται σε ποσοστό ίσο τουλά¬χιστον με το ένα τρίτο του συνόλου των μελών.

5. Κάθε μέλος συμβουλίου επιλογής, με εξαίρεση τον πρόεδρο, αναλαμβάνει τη μελέτη συγκεκριμένου αριθμού φακέλων υποψηφίων που του ανατίθενται από το συμβούλιο και προετοιμάζει σχετική τεκμηριωμένη εισήγηση για κάθε υποψήφιο. Η κατανομή των φακέλων των υποψηφίων στα μέλη του συμβουλίου γίνεται κατά τυχαίο τρόπο.

6. Μέλος συμβουλίου της παραγράφου 1 που είναι ταυτόχρονα υποψή¬φιος για οποιαδήποτε από τις προς πλήρωση θέσεις δεν συμμετέχει στις συνεδριάσεις του σε καμιά φάση της διαδικασίας κρίσης και επιλογής. Στην περίπτωση των αιρετών μελών, αν και το τακτικό και το αναπλη¬ρωματικό μέλος έχουν κώλυμα συμμετοχής, κατά τα ανωτέρω, αναπληρώνονται από τους επόμενους του ίδιου συνδυασμού στη σειρά εκλογής της περίπτωσης ι΄ της παραγράφου 3 του άρθρου 31 του π.δ. 1/2003 (ΦΕΚ 1 Α΄)».

7. α) Το πρώτο εδάφιο της παραγράφου 1 του άρθρου 18 του ν.3848/2010 (Α΄71), όπως ισχύει, αντικαθίσταται ως εξής:

«1. Οι υποψήφιοι για τις θέσεις Διευθυντών Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης που επιθυμούν να θέσουν υποψηφιότητα υποβάλλουν στη Διεύθυνση Πρωτοβάθμιας ή Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης που έχουν οργανική θέση αίτηση και φάκελο υποψηφιότητας, στον οποίο εμπεριέχονται όλα τα απαραίτητα για την απόδειξη των τυπικών τους προσόντων δικαιολογητικά.»

β) Η περίπτωση β΄ της παραγράφου 4 του άρθρου 18 του ν.3848/2010 (Α΄71), όπως ισχύει, αντικαθίσταται ως εξής:

« Οι υποψήφιοι Διευθυντές Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης για τις θέσεις κατ’ ανώτατο αριθμό δύο Διευθύνσεων Πρωτοβάθμιας ή Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης της ίδιας Περιφερειακής Διεύθυνσης Εκπαίδευσης, εκ των οποίων η μία υποχρεωτικά είναι αυτή όπου υπηρετούν».

8. Το άρθρο 20 του ν.3848/2010 (Α΄71), όπως ισχύει, αντικαθίσταται εκ νέου, ως εξής:

« 1. Το αρμόδιο συμβούλιο επιλογής της οικείας Περιφερειακής Διεύθυνσης Εκπαίδευσης του άρθρου 16Α καταρτίζει με αξιολογική σειρά, σύμφωνα με τα κριτήρια επιλογής του άρθρου 14, όπως αντικαθίσταται με το παρόν, και τις υποβληθείσες προτιμήσεις των υποψηφίων, πίνακες υποψηφίων Διευθυντών Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης. Οι πίνακες αυτοί καταρτίζονται ανά Διεύθυνση Εκπαίδευσης.

2. Οι καταρτιζόμενοι πίνακες αναρτώνται στις οικείες περιφερειακές διευθύνσεις εκπαίδευσης. Οι υποψήφιοι μπορούν να υποβάλουν εγγράφως ένσταση κατά των ως άνω πινάκων εντός τριών ημερών από την ανάρτησή τους. Ύστερα από εξέταση των ενστάσεων αυτών από το ανωτέρω αρμόδιο συμβούλιο επιλογής της οικείας Περιφερειακής Διεύθυνσης Εκπαίδευσης και την ανασύνταξη των πινάκων, αυτοί υποβάλλονται στον Υπουργό Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων από τον οποίο κυρώνονται».

9. Στο άρθρο 24 του ν.3848/2010 (Α΄71), προστίθεται παράγραφοι 6 και 7, ως εξής:

«6. Οι εγγεγραμμένοι στους πίνακες επιλογής Διευθυντών Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης τοποθετούνται σε κενές και κενούμενες θέσεις με απόφαση του Υπουργού Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων, ύστερα από πρόταση του αρμόδιου συμβουλίου επιλογής του άρθρου 16Α, κατά τη σειρά εγγραφής τους στους πίνακες επιλογής της οικείας διεύθυνσης εκπαίδευσης.

7. Αν δεν συμπλη¬ρωθούν οι κενές θέσεις και κενούμενες θέσεις διευθυντών εκπαίδευσης με τη διαδικασία της προηγούμενης παραγράφου, καλούνται, ύστερα από σχετική πρόσκληση του οικείου Περιφερειακού Διευθυντή Εκπαίδευσης, οι εγγεγραμμένοι στους πίνακες επιλογής άλλων διευθύνσεων εκπαίδευσης της ίδιας περιφερειακής διεύθυνσης που δεν έχουν τοποθετηθεί, να δηλώσουν ενδιαφέρον. Η τοποθέτηση των διευθυντών εκπαίδευσης γίνεται με απόφαση του Υπουργού Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων, ύστερα από πρόταση του αρμόδιου συμβουλίου επιλογής του άρθρου 16 Α, το οποίο αξιολο¬γεί κατά σειρά τους εκπαιδευτικούς που έχουν υποβάλει αίτηση, με βάση τη μοριοδότηση στα κριτήρια επιλογής του άρθρου 14 όπως αντικαθίσταται με το παρόν στα οποία δεν συνυπολογίζονται τα μόρια του κριτηρίου της μυστικής ψηφοφορίας.

Αν ύστερα από την ολοκλήρωση της ανωτέρω διαδικασίας δεν συμπλη¬ρωθούν οι κενές θέσεις και κενούμενες θέσεις διευθυντών εκπαίδευσης, τότε η επιλογή γίνεται με επανάληψη της διαδικασίας. Μέχρις ότου ολοκληρωθεί η επανάληψη της διαδικασίας οι κενές και κενούμενες θέσεις πληρώνονται με απόφαση του αρμόδιου συμβουλίου επιλογής του άρθρου 16 Α».

10. Η θητεία των υπηρετούντων Διευθυντών Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης λήγει με την τοποθέτηση των Διευθυντών Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης που θα επιλεγούν, σύμφωνα με τις διατάξεις του παρόντος νόμου.

11. Το δεύτερο εδάφιο της παραγράφου 7 του άρθρου 16 του ν.3848/2010 καταργείται.

Πηγή: esos

Η βιβλική αφήγηση για τους Πατριάρχες

Η βιβλική αφήγηση για τους Πατριάρχες δίνει την εντύπωση ότι κινείται μέσα στα πλαίσια μιας ταξιδιωτικής λογοτεχνίας[1]. Οι συνεχείς μετακινήσεις, (που αφορούν όλους τους Προπάτορες, όπως για παράδειγμα τον Αβραάμ που πηγαίνει στην Αίγυπτο, ή τον Ιακώβ που θέλει να ξεφύγει από τον διώκτη αδελφό του, ή τον Ιωσήφ, που είναι αναγκασμένος να ακολουθήσει τους δουλέμπορους, αφού έχει πουληθεί σαν δούλος, και να εγκαταλείψει έτσι την προγονική του εστία, χωρίς να το θέλει), αποτελούν κεντρικό ζήτημα των αφηγήσεων. Το σκηνικό τους είναι όλη σχεδόν η περιοχή της Μέσης Ανατολής. Οι Πατριάρχες λοιπόν δε φαίνεται να έχουν μόνιμη εγκατάσταση, στην οποία δε θα αισθάνονται ξένοι. Παρόλα αυτά, σιγά-σιγά ωριμάζει η ιδέα ότι η Χαναάν είναι η πατρίδα τους. Ειδικά στις παραδόσεις για τον Ιακώβ, αυτό φαίνεται να απασχολεί συνέχεια τον Πατριάρχη. Έτσι, αν και πλουτίζει κοντά στο Λάβαν, σκέπτεται πάντα το ταξίδι της επιστροφής[2], και ζητάει να τον θάψουν στο σπήλαιο Μαχπελά, στον τάφο που είχε αγοράσει ο Αβραάμ, το οποίο βρισκόταν απέναντι από τη Μαμβρή[3].

Οι παραδόσεις για τους Πατριάρχες περιλαμβάνουν, όπως έχει τονιστεί τις ιστορίες τεσσάρων γενεών ανθρώπων που είναι μέλη της ίδιας οικογένειας. Πρωταγωνιστές είναι ο Αβραάμ, ο Ισαάκ, ο Ιακώβ και ο Ιωσήφ. Η κάθε επί μέρους αφήγηση μοιάζει να έχει διαφορετικό σκοπό. Αυτό που αναδεικνύουν όμως όλες, είναι η σχέση των Προπατόρων με το Θεό[4].

Η ιστορία του Αβραάμ[5] αρχίζει με την κλήση του από το Θεό. Προηγουμένως έχει παρατεθεί η γενεαλογία του, που προετοιμάζει, για την εξιστόρηση που πρόκειται να ακολουθήσει[6]. Η οικογένεια του Άβραμ (όπως ονομαζόταν αρχικά)[7]κατοικούσε στην Ουρ της Χαλδαίας. Ο Θεός του δίνει εντολή να εγκαταλείψει τη χώρα του, τους συγγενείς του, και το σπίτι του πατέρα του, και να πάει να κατοικήσει σε μία περιοχή, που αυτός θα του δείξει. Φεύγει, και ακολουθεί κατόπιν η κάθοδός του στην Αίγυπτο[8], η επιστροφή του στη Χαναάν[9], η διάσωση του ανιψιού του Λωτ και η ευλογία του Άβραμ από το Μελχισεδέκ[10], η Διαθήκη με το Θεό[11] και η γέννηση του Ισμαήλ[12].

Ακολουθεί η Διαθήκη της Περιτομής[13]. O Άβραμ θα ονομάζεται πλέον Αβραάμ (:πατέρας πλήθους εθνών). Στη συνέχεια ακολουθεί ο κύκλος των ιστοριών με κέντρο την καταστροφή των Σοδόμων και των Γομμόρων[14] και η ιστορία της Σάρρας και του Αβιμέλεχ[15].

Ο Ισαάκ κάνει κατόπιν την εμφάνισή του στην πατριαρχική ιστορία. Μετά τη γέννησή του εκτοπίζει τον Ισμαήλ[16], ενώ συνάπτεται η συμφωνία Αβραάμ και Αβιμέλεχ[17]. O Θεός ζητάει τη θυσία του Ισαάκ[18], ακολουθεί η γενεαλογία της Ρεβέκκας[19], η αγορά του σπηλαίου Μαχπελά[20], και ο θάνατος με την ταφή της Σάρρας σε αυτό[21].

Στη συνέχεια, αρχίζει ο κύκλος του Ισαάκ. Η αφήγηση όμως φαίνεται να είναι ενταγμένη στον κύκλο των παραδόσεων για τον Αβραάμ και τον Ιακώβ, που αναδεικνύονται έτσι οι πρωταγωνιστές της πατριαρχικής ιστορίας. Έτσι, στο πλαίσιο των αφηγήσεων για τον Αβραάμ γίνεται λόγος για ο γάμο του Ισαάκ και της Ρεβέκκας[22],  και ακολουθεί  η διήγηση για το τέλος του Αβραάμ[23] και η απαρίθμηση των απογόνων του Ισμαήλ[24].

Αρχίζουν κατόπιν οι διηγήσεις για τον Ιακώβ (Γεν 25,19-35,29). Παρουσιάζεται αρχικά η πρώτη σύγκρουση μεταξύ του Ιακώβ και του Ησαύ[25], κατόπιν οι περιπέτειες του Ισαάκ με τους Φιλισταίους[26], η εξαπάτηση του Ισαάκ από τον Ιακώβ και τη Ρεβέκκα, η υφαρπαγή των πρωτοτοκίων και οι συνέπειες αυτής της πράξης[27], ενώ, στη συνέχεια, προβάλλεται το όνειρο του Ιακώβ στη Βαιθήλ[28].

O Ιακώβ φτάνει στο σπίτι του Λάβαν[29], νυμφεύεται τη Λεία και τη Ραχήλ[30], γεννιούνται οι γιοι του[31] , χωρίζει την περιουσία του από το Λάβαν, ενεργώντας έξυπνα[32], φεύγει από αυτόν[33], συναντάει και συμφιλιώνεται με τον Ησαύ[34]. Ακολουθεί η εκδίκηση για την ατίμωση της Δείνα[35], η επιστροφή του Ιακώβ στη Βαιθήλ , ο θάνατος της Ραχήλ και του Ισαάκ[36]. Οι περιγραφές για τον Ιακώβ τελειώνουν με την παρουσίαση της οικογένειας του Ησαύ[37].

Οι πατριαρχικές αφηγήσεις συνεχίζονται με την ιστορία του Ιωσήφ(37,2-50,26).  Πωλείται στους δουλέμπορους από τους αδελφούς του, που τον πηγαίνουν στην Αίγυπτο[38]. Ακολουθεί η εξιστόρηση της σχέσης του Ιούδα με την Ταμάρ[39], οι πρώτες  περιπέτειες του Ιωσήφ στην Αίγυπτο και ο εγκλεισμός του στη φυλακή[40], η ερμηνεία των ονείρων των φυλακισμένων[41], η αλλαγή της τύχης του Ιωσήφ[42], η πρώτη επίσκεψη των υπόλοιπων παιδιών του Ιακώβ στην Αίγυπτο[43], η δεύτερη επίσκεψη και η φανέρωση του Ιωσήφ[44], η κάθοδος όλης της οικογένειας στην Αίγυπτο[45], και οι τελευταίες ημέρες του Ιακώβ και του Ιωσήφ[46].

Η ιστορίες του Αβραάμ και του Ιακώβ έχουν ως κεντρικό τους σημείο τη συμφωνία με το Θεό. Η Διαθήκη και η εκπλήρωσή της απασχολούν τα σχετικά κεφάλαια, και όλα τα επεισόδια περιστρέφονται γύρω από αυτό το ζήτημα.

Η ιστορία του Ιωσήφ φαίνεται να μην είναι ενταγμένη στο παραπάνω σχήμα, που χαρακτηρίζει τις αφηγήσεις για τον Αβραάμ και τον Ιακώβ. Εντούτοις, και εδώ, κεντρικό στοιχείο  είναι το σχέδιο του Θεού, κομβικό σημείο του οποίου είναι η κάθοδος της οικογένειας του Ιακώβ στην Αίγυπτο. Το πρώτο μέλος της, λοιπόν, που εγκαταλείπει έστω και με τη βία τη Χαναάν, είναι ο Ιωσήφ, και τον ακολουθεί όλη η οικογένεια, με επικεφαλής τον προπάτορα Ιακώβ. Μάλιστα ανανεώνονται και πάλι οι υποσχέσεις του Θεού, που προτρέπει τον Ιακώβ να κατεβεί στην Αίγυπτο, και να μη φοβηθεί γι’ αυτό, αφού θα έρθει μαζί του, θα τον κάνει έθνος μεγάλο και θα τον φέρει πάλι πίσω[47].

Η παρουσία του Θεού λοιπόν, είναι συνεχής στις βιβλικές αφηγήσεις. Συμπαραστέκεται στους Προπάτορες και είναι συνεχώς δίπλα τους, μένοντας πιστός στη συμφωνία που κάνει μαζί τους.

---

[1] Βλ. και Brodie Th. 2001, σ. 209.

[2] Βλ. και την προτροπή του Θεού στον Ιακώβ: «Γύρνα στη χώρα των προγόνων σου, εκεί όπου γεννήθηκες , κι εγώ θα είμαι μαζί σου» (Γεν. 31,3).

[3] Γεν. 49, 29-32

[4] Βλ. και την παρατήρηση του von Rad  1972, σ. 164, όπου τονίζει πως οι πατριαρχικές αφηγήσεις είναι μία σύνθεση που έχει φτιαχτεί από πολλά ανεξάρτητα μεμονωμένα αφηγήματα.

[5] Ειδικά για τον Αβραάμ βλ. το κλασικό έργο του John Van Seters «Abraham in History and Tradition» (Setters J.v. 1975)

[6] Γεν. 11,27-12,9 (J και P). Να τονιστεί ότι παρατίθεται, στη συνέχεια  σε παρένθεση, και η πηγή από την οποία προέρχονται τα σχετικά χωρία. Ο χωρισμός ακολουθεί αυτόν του Gordon J. Wenham: Genesis, από το Dunn J. –Rogerson J. 2003, σ. 48-71.

[7] Άβραμ σημαίνει μεγάλος πατέρας, υψηλός, περάτης. Βλ. Lemche N. P. 1998, σ. 19

[8] Γεν. 12, 10-20 (J)

[9] Γεν. 13,1-18 (J,P)

[10] Γεν. 14,1-24 (pre-J?)

[11] Γεν. 15,1-21 (J [E])

[12] Γεν. 16, 1-16 (J/P)

[13] Γεν. 17,1-27 (P)

[14] Γεν. 18,1-19,38 (J)

[15] Γεν. 20,1-18 (E ή J?)

[16] Γεν. 21, 1-21 (J/E/P)

[17] Γεν. 21,22-34 (E/[J] )

[18] Γεν. 22,1-19 (J/E)

[19] Γεν. 22,20-24 (J)

[20] Γεν. 23, 1-20 (Ρ)

[21] Γεν. 23,1-20 (Ρ)

[22] Γεν. 24,1-67 (J)

[23] Γεν. 25,1-11 (J/P)

[24] Γεν. 25,12-18 (Ρ)

[25] Γεν. 19,34 (J,P,E?)

[26] Γεν. 26,1-33 (J)

[27] Γεν. 26,34-28,9 (J,P,E?)

[28] Γεν. 28,10-22 (J,E)

[29] Γεν. 29,1-14 (J)

[30] Γεν. 29,15-30 (J,P)

[31] Γεν. 29,31-30,24 (J,E)

[32] Γεν. 30,25-31,1 (J,E)

[33] Γεν. 31,2-32,2 (E,J,P)

[34] Γεν. 32,3-33,20 (J,E,P)

[35] Γεν. 34,1-31 (J,E/P?)

[36] Γεν. 35,1-29 (J,E,P)

[37] Γεν. 36,1-37,1 (P)

[38] Γεν. 37,2-36 (J,E,P)

[39] Γεν. 38,1-30 (J)

[40] Γεν. 39,1-20 (J)

[41] Γεν. 39,21-40,23 (E,J)

[42] Γεν. 41,1-57 (E, J?)

[43] Γεν. 42,1-38 (E,J)

[44] Γεν. 43,1-45,28 (J,E)

[45] Γεν. 46,1-47,31 (P,E,J)

[46] Γεν. 48,1-50,26 (J,E,P)

[47] Γεν. 46,2-4. Βλ. και von Rad 1972, σ. 439